Toward a seamless palliative care trajectory (PalliSupport)
Vaak zijn wensen en voorkeuren van mensen in de laatste levensfase onbekend. Het gevolg is een lagere kwaliteit van leven dan mogelijk is, door hoge symptoomlast, overbelasting van de mantelzorger en ongewenste ziekenhuisopnames.
Doel
PalliSupport richtte zich op het verbeteren van transmurale samenwerking in palliatieve zorg voor ouderen in de palliatieve fase.
Aanpak/werkwijze
We ontwikkelden in samenwerking met betrokken partijen, waaronder zorgprofessionals en ouderen, een transmuraal zorgpad palliatieve zorg. We toetsten dit zorgpad op haalbaarheid en maakten vervolgens een start met de implementatie en een effectevaluatie in de 5 regio’s in Noord-Holland. Het bleek niet mogelijk om een effectevaluatie bij de 5 regio’s uit te voeren. Daarom voerden we in de regio, waar we de haalbaarheid in een pilotonderzoek testten, een uitgebreide procesevaluatie én een voor- en nameting uit.
Door de uitgebreide procesevaluatie kregen we meer zicht op de belemmerende factoren voor de implementatie van het zorgpad. Als 1e was dit het zorgpad. Het startpunt van het zorgpad was te veel georiënteerd op het ziekenhuis. Het vroeg om meer flexibiliteit om het zorgpad ook te kunnen starten in de 1e lijn. Daarnaast was de grootte van het project een belemmering, waardoor veel zorgprofessionals zich onvoldoende betrokken voelden en daardoor de motivatie afnam. Implementatie duurde langer dan verwacht, waardoor het niet haalbaar was om een effectevaluatie uit te voeren zoals gepland. Vergelijkbare transmurale projecten kunnen deze inzichten gebruiken. Ondanks deze belemmeringen bleek uit de procesevaluatie dat betrokkenen PalliSupport wel degelijk als vliegwiel zien voor verdere verbetering van palliatieve zorg en transmurale samenwerking.
Resultaten
We droegen bij aan het verbeteren van de transmurale samenwerking in de palliatieve zorg. Het was een vliegwiel voor het verbeteren van samenwerking tussen 1e en 2e lijn op het gebied van palliatieve zorg voor ouderen. Uit zowel de procesevaluatie, als de voor- en nameting, bleek dat er meer aandacht is voor het herkennen en bespreekbaar maken van de wensen en behoeften. En dat er meer aandacht is voor het opzetten van structurele samenwerkingsverbanden en het maken van transmurale afspraken.
Het project leverde een aantal belangrijke resultaten en producten op, waaronder een:
- e-learning voor zorgprofessionals voor het herkennen van palliatieve zorgbehoefte
- transmuraal zorgpad palliatieve zorg, wat richting geeft aan het herkennen van een palliatieve zorgbehoefte tot aan overlijden en nazorg
- zorgplan voor oudere patiënten met een palliatieve zorgbehoefte
- implementatiehandleiding ‘Transmurale palliatieve zorg’ met geleerde lessen uit dit project en handvatten voor professionals die een vergelijkbaar project willen starten
Vervolg
Het Consortium Palliatieve Zorg Noord-Holland en Flevoland gaat door met het verder oppakken van transmurale samenwerking en het toepassen van het zorgpad.
Meer informatie
In een interview vertellen projectleider Marjon van Rijn en geestelijk verzorger Annemieke Kuin over hun onderzoek naar transmurale palliatieve zorg. 'De samenwerking verbetert met bewustwording. Bewustwording van informatie die jij vanzelfsprekend vindt, maar een ander misschien niet.'
Samenwerken en overdracht
Dit project financieren we vanuit ons programma Palliantie. Met dit programma zetten we ons in voor een goede kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Dat betekent dat zij zorg en ondersteuning krijgen die aansluit op hun wensen en behoeften. Goede samenwerking en overdracht tussen zorgverleners speelt daarbij een belangrijke rol.