In vertrouwde handen; een actieonderzoek naar gelijkwaardige samenwerking tussen familie en professionals in de zorg voor ouderen met dementie.
Binnen de intramurale zorg zal de hulp van naasten noodzakelijk worden om met minder medewerkers zorg te kunnen blijven geven. Verhuizen naar een verpleeghuis is een ingrijpende gebeurtenis. Waar in de thuissituatie familie in een vertrouwde omgeving vaak veel zorgtaken uitvoert, wordt dit in het verpleeghuis meestal overgenomen door de medewerkers. Naast opluchting kan dit ook vervreemding geven. Het verpleeghuis komt, onbedoeld, tussen bewoner en de familie in te staan. Onuitgesproken ideeën maken het vaak lastig om familie bij de zorg te betrekken.
Doel
In dit actieonderzoeksproject ‘Familiehuis’, uitgevoerd binnen Stichting de Hoven, onderzochten ze in de dagelijkse praktijk hoe naasten een rol kunnen krijgen naast zorgmedewerkers om samen voor de bewoners te zorgen. Het veranderdoel van dit actieonderzoek was om de intramurale zorgpraktijk, in nauwe samenwerking met de extramurale zorg, zodanig in te richten dat naasten als gelijkwaardige partners onderdeel uit kunnen maken van de praktische zorgverlening voor mensen met dementie. Het streven was om taken en verantwoordelijkheden optimaal te delen en aan te sluiten bij behoeften van cliënten en naasten, zodat de juiste persoon op de juiste plek zorgt en tevens de drempel naar het verpleeghuis lager wordt.
Conclusie
Naasten waren, zoals verwacht, heel verschillend in wat ze konden en wilden bijdragen. En voor medewerkers was en is het lastig om hulp van naasten te vragen of goed in te passen. De belangrijkste les was dat samenwerken van naasten en medewerkers niet begint bij het verdelen van taken maar bij de ervaring dat men samen een leefgemeenschap onderhoudt. Dat begint met leren kennen van elkaar door het delen van verhalen. Activiteiten waarin naasten uitgenodigd worden om iets van zichzelf te laten zien, of maaltijden voor naasten en medewerkers, kunnen belangrijke opstapjes zijn naar verdere samenwerking. Ook een stabiel team en organisatie met een gedeelde gezamenlijke visie en zich met elkaar veilig weten is van belang. Samen een leefgemeenschap creëren vergt een omslag dat tijd, inzet en randvoorwaarden vereist. Gezamenlijk organisch kleine stappen zetten helpt.
Resultaten
- De film Samen Zorgen bevat meerdere boodschappen die gebruikt kunnen worden om het gesprek aan te gaan met medewerkers en/of naasten over hoe je ‘samen zorgen’ in gang zet.
- Gesprekshandleiding bij film ‘Samen Zorgen’: deze gesprekshandleiding is bedoeld om een aantal vragen mee te geven waarmee dit gesprek richting gegeven kan worden.
- Adviesrapport met geleerde lessen uit dit actieonderzoekproject en advies voor het vervolg implementatietraject ‘Samen Zorgen’.
- Informatiefolder voor ‘Samen Zorgen’: ontwikkeld door medewerkers, naasten en thuiszorg.
- Procesbeschrijvingen met visualisatie van interne en externe plaatsing.
- Wistudatjes – lijst aan mogelijkheden voor wat naasten zouden kunnen doen samen met het team.
- Affiche voor de actie van ‘het stokje doorgeven’ om betrokkenheid van naasten te versterken.
Film
De film ‘Samen Zorgen' op bevat meerdere boodschappen die gebruikt kunnen worden om het gesprek aan te gaan met medewerkers en/of naasten over hoe je ‘samen zorgen’ in gang zet. Bekijk de film op Vimeo:
Andere ZonMw-projecten waarbij oud-projectleider Jeanet Landsman betrokken is:
Kenmerken
-
Projectnummer:
05160062010005
-
- Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %20212024 - Gerelateerde programma's:
- Gerelateerde subsidieronde:
-
Projectleider en penvoerder:
K.A. van der Vries
-
Verantwoordelijke organisatie:
Stichting De Hoven
