Can socio-economic health differences be explained by physical activity? The Active Worker consortium

Doel

Lichamelijke activiteit wordt gezien als ‘medicijn’ tegen allerlei ziektes. Recent onderzoek laat echter zien dat mensen die lichamelijk actief zijn op hun werk vaker een slechtere gezondheid hebben dan diegenen die dat niet zijn. Werknemers met een lage sociaaleconomische positie (SEP) zijn weliswaar vaak lichamelijk actief op hun werk, maar hebben hier vaak negatieve gezondheidseffecten van door de hoge intensiviteit. Daarnaast is deze groep vaak juist inactief tijdens hun vrije tijd. Deze verschillen in de mate van lichamelijke activiteit spelen mogelijk een belangrijke rol bij het verklaren van sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Wat is de wisselwerking tussen fysieke activiteit op het werk en fysieke activiteit in de vrije tijd? En wat is de invloed hiervan op sociaaleconomische gezondheidsverschillen?

Aanpak/werkwijze

In het Active Worker consortium zijn gegevensbestanden uit zestien internationale onderzoeken samengevoegd. Hiermee is de rol van lichamelijke activiteit in de vrije tijd en op het werk op sociaaleconomische gezondheidsverschillen bestudeerd. Ook zijn relevante stakeholders betrokken om de onderzoeksresultaten zo concreet en bruikbaar mogelijk te maken voor de praktijk.

Resultaten

Fysieke activiteit op het werk blijkt niet dezelfde positieve gezondheidseffecten te hebben als fysieke activiteit in de vrije tijd, in ieder geval niet voor mannen. Er zou voor mannen met fysiek zware beroepen, die vaak minder bewegen in hun vrije tijd, een betere balans tussen activiteit op het werk en de vrije tijd moeten komen. Dit kan door het werk minder zwaar te maken of door het stimuleren van activiteit in de vrije tijd. Toekomstig onderzoek zal moeten uitwijzen wat de beste optie is. De negatieve gezondheidseffecten van fysieke activiteit op het werk zijn het sterkst onder mannen met lagere fitheid. Verder bieden de resultaten van het onderzoek weinig aanknopingspunten voor gerichte interventies op bepaalde groepen. Sociaaleconomische positie speelt een belangrijke rol in de relatie tussen fysiek zwaar werk en vroegtijdig overlijden. Andersom lijkt fysieke activiteit (op het werk en in de vrije tijd) maar in beperkte mate sociaaleconomische gezondheidsverschillen te verklaren. Veranderingen in fysieke activiteit zullen daarom waarschijnlijk maar een kleine bijdrage kunnen leveren aan het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen.

Producten

De resultaten van dit onderzoek zijn beschreven in wetenschappelijke publicaties, rapportages en vele lezingen voor praktijkprofessionals. Ook zijn de resultaten in de media verspreid, waarmee een breder publiek bereikt is.