Mindfulness training versus treatment as usual in adults with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD).
In dit onderzoek is gekeken of mindfulness een effectieve en doelmatige behandeling is voor volwassenen met ADHD. ADHD wordt meestal behandeld met medicatie en/of psycho-educatie, maar dit helpt niet bij iedereen. Medicatie geeft soms ook last van bijwerkingen. Bovendien wil niet iedereen medicatie gebruiken. Het zou dus mooi zijn als er alternatieve of aanvullende behandelingen komen voor ADHD. In dit onderzoek zijn de effecten en kosten van Mindfulness Based Cognitieve Therapie (MBCT) vergeleken met de standaardbehandeling.
Er is een sterkere vermindering van ADHD-klachten gevonden bij deelnemers die MBCT hadden ontvangen vergeleken met deelnemers die alleen de gebruikelijke behandeling, Treatment As Usual (TAU), volgden. Dit verschil tussen beide behandelgroepen bleef aanwezig tot een half jaar na afloop van de MBCT. Meer deelnemers in de MBCT-groep (31%) dan in de TAU-groep (5%) lieten een verbetering zien van ADHD klachten. Bovendien verbeterden deelnemers in de MBCT-groep meer in mindfulnessvaardigheden, zelfcompassie en positieve mentale gezondheid. We vonden dat MBCT in de meeste analyses leidt tot hogere maatschappelijke kosten en betere effecten dan TAU alleen. Het verschil in effectiviteit is met name overtuigend wanneer een ziektespecifiek meetinstrument wordt gebruikt en minder bij gebruik van een algemeen meetinstrument. MBCT is kosteneffectief ten opzichte van de gebruikelijke zorg als de maatschappij bereid is om € 21,963 per QALY of € 389 per responder te betalen.
Verspreidings- en Implementatie Impuls (VIMP)
Deze studie heeft een Verspreidings- en Implementatie Impuls (VIMP) gekregen aangaande implementatie van MBCT in 2e lijns GGZ en aangaande duurzame inzetbaarheid van zorgverleners.
Producten
Auteur: Janssen, Lotte, Kan, Cornelis C., Carpentier, Pieter J., Sizoo, Bram, Hepark, Sevket, Grutters, Janneke, Donders, Rogier, Buitelaar, Jan K., Speckens, Anne E M
Magazine: BMC Psychiatry 2015 Sep 15:15:216
Link: https://doi.org/10.1186/s12888-015-0591-x
Auteur: Lotte Janssen, Janneke P. C. Grutters, Melanie P. J. Schellekens, Cornelis C. Kan, Pieter J. Carpentier, Bram Sizoo, Sevket Hepark, Jan K. Buitelaar & Anne E. M. Speckens
Magazine: Mindfulness. March 2019, Volume 10
Link: https://doi.org/10.1007/s12671-019-01133-7
Auteur: Geurts DEM, Schellekens MPJ, Janssen L, Speckens AEM.
Magazine: Journal of Attention Disorders 2021 Jul;25(9)
Link: https://doi.org/10.1177/1087054719896865
Auteur: Janssen, Lotte, de Vries, Alicia M., Hepark, Sevket, Speckens, Anne E. M.
Magazine: Journal of Attention Disorders 2020 Apr;24(6)
Link: https://doi.org/10.1177/1087054717727350
Auteur: Janssen L, Kan CC, Carpentier PJ, Sizoo B, Hepark S, Schellekens MPJ, Donders ART, Buitelaar JK, Speckens AEM.
Magazine: Psychological Medicine 2019 Jan;49(1)
Link: https://doi.org/10.1017/s0033291718000429
Auteur: Hepark, Sevket, Janssen, Lotte, de Vries, Alicia, Schoenberg, Poppy L. A., Donders, Rogier, Kan, Cornelis C., Speckens, Anne E. M.
Magazine: Journal of Attention Disorders 2019 Feb;23(4)
Link: https://doi.org/10.1177/1087054715613587
Auteur: Lotte Janssen
Auteur: Melanie Schellekens
Auteur: Lotte Janssen
Auteur: Lotte Janssen
Auteur: Anne Speckens
Auteur: Lotte Janssen
Auteur: Anne Speckens
Auteur: Lotte Janssen
Auteur: Anne Speckens
Auteur: Anne Speckens
Auteur: Anne Speckens
Auteur: Anne Speckens
Verslagen
Eindverslag
In dit onderzoek onderzochten we de (kosten)effectiviteit van Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) bij volwassenen met ADHD. Het effect van MBCT werd vergeleken met het effect van de gebruikelijke behandelingen bij ADHD, die meestal bestaat uit medicatie en/of psycho-educatie. De belangrijkste uitkomstmaat van het onderzoek was de ernst van ADHD-symptomen, zoals beoordeeld door een onafhankelijk arts. Ook keken we of MBCT effect had op de ernst van de ADHD- symptomen volgens de deelnemers zelf: het executief functioneren, mindfulnessvaardigheden, zelfcompassie, psychologisch welbevinden en algemeen functioneren. Naast het effect op klachten werd ook de kosteneffectiviteit van MBCT onderzocht. Aan het onderzoek deden 120 mensen met ADHD mee, waarvan de helft MBCT kreeg en de andere helft de gebruikelijke zorg. Alle deelnemers aan het onderzoek kregen metingen voorafgaand aan de interventie, na afloop en 3 en 6 maanden later. Bij deze metingen werden de ADHD-klachten in kaart gebracht door psychiaters die niet wisten of de deelnemers meegedaan hadden aan de mindfulness cursus of niet. Deelnemers zijn gedurende 9-18 maanden gevolgd.
De uitkomst van het onderzoek was dat MBCT inderdaad hielp om ADHD-klachten te verminderen, zowel volgens de behandelaars als de deelnemers zelf. Van de mensen die MBCT hadden gehad, verbeterde 31% en van diegenen in de vergelijkingsgroep maar 5%. Naast de verbetering in ADHD- klachten, werden ook verbeteringen gezien in mindfulness, zelfcompassie en positieve mentale gezondheid. De verbetering in ADHD-klachten bleek ook een half jaar na afloop van de behandeling nog aanwezig, volgens de deelnemers zelf verbeterden ze zelfs nog verder gedurende de follow-up periode. Ook het cognitief functioneren verbeterde verder in de follow-up periode en was een half jaar na afloop significant beter in de MBCT-groep dan in de vergelijkingsgroep. Wat betreft kosteneffectiviteit van MBCT, vonden we dat MBCT weliswaar wat kost, maar ook veel oplevert in termen van een verlaging van de maatschappelijke kosten. De kosteneffectiviteit is met name overtuigend wanneer we kijken naar de verbetering van ADHD-klachten en minder bij gebruik van algemene kwaliteit van leven. MBCT is kosteneffectief ten opzichte van de gebruikelijke zorg als de maatschappij bereid is om €21,963 per Quality Adjusted Life Year of €389 per responder te betalen.