Achtergrond afbeelding Achtergrond afbeelding darkmode

Monitoring of Antibiotic Resistance in Veterinary Pathogens by re-use of data? Validation of existing databases

In de dierhouderij is het antibioticumgebruik de laatste jaren sterk afgenomen. Inzicht krijgen in de antibioticumgevoeligheid van bacteriën is van groot belang voor het juist inzetten van antibiotica. Dit inzicht kan worden verwerkt in landelijke antibioticarichtlijnen en zo dierenartsen helpen bij het maken van de juiste antibioticumkeuze.

Doel

Het doel van dit project was betrouwbare en representatieve overzichten te maken van de landelijke antibioticumgevoeligheid van de verschillende ziekmakende bacteriën bij dieren.

Werkwijze

Royal GD en het Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum (VMDC) van de Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht, ontvangen jaarlijks duizenden monsters van zieke dieren voor onderzoek naar mogelijke ziekteverwekkers. Uit deze monsters zijn bacteriën gekweekt waarvan vervolgens de antibioticumgevoeligheid is bepaald. In dit project zijn deze data over de antibioticumgevoeligheid van bacteriesoorten uit landbouw- en gezelschapsdieren geanalyseerd.

Resultaten

Van de meeste bacteriën waren er genoeg data om de antibioticumgevoeligheid weer te geven. De onderzoekers vonden verschillende factoren die de betrouwbaarheid van de resultaten kunnen beïnvloeden. Bijvoorbeeld leeftijdscategorie, herkomstbedrijf of het orgaan waaruit de bacterie is gekweekt. Het is belangrijk rekening te houden met deze factoren bij het weergeven van de resultaten. Dit zorgt voor betrouwbare informatie in antibioticarichtlijnen voor de praktijk.

De onderzoekers raden aan voor sommige diersoort/bacterie-combinaties in de toekomst meer resultaten te verkrijgen. Dit maakt het mogelijk een representatiever en betrouwbaarder inzicht in de antibioticumgevoeligheid te krijgen.

FAIR-data

De samengevatte resultaten van dit project komen wereldwijd beschikbaar. Deze resultaten worden ‘FAIR’ gemaakt. Dit betekent dat ze makkelijk vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar zijn voor toekomstig onderzoek. Het gebruik van FAIR-data binnen wetenschap en samenleving versnelt kennisontwikkeling en innovatie.

Producten

Titel: Assessment of representativeness and reliability of antimicrobial sensitivity testing results of Actinobacillus pleuropneumoniae, Escherichia coli and Streptococcus suis from pigs in the Netherlands from 2016 – 2020
Auteur: Jobke van Hout1,3, Marieke Augustijn1, Els Broens2, Maaike Gonggrijp1, Annet Heuvelink1
Link: https://www.icohar.org/2023.html
Titel: Assessment of reliability and representativeness of antimicrobial susceptibility testing results for pathogens from dogs and cats in the Netherlands (2016 – 2020)
Auteur: Els M. Broens1, Marloes A.M. van Dijk1, Nonke E.M. Hopman1, Annet E. Heuvelink2, Marieke Augustijn2, Jobke van Hout2, Maaike Gonggrijp2
Link: https://www.icohar.org/2023.html
Titel: ASSESSMENT OF RELIABILITY AND REPRESENTATIVENESS OF ANTIMICROBIAL SENSITIVITY TESTING RESULTS FOR DIFFERENT LIVESTOCK SPECIES AND DIFFERENT BACTERIA IN THE NETHERLANDS FROM 2016 - 2020
Auteur: Jobke van Hout 1 , Marieke Augustijn 1 , Els Broens 2 , Thijs Derkman 1 , Maaike Gonggrijp 1 , Annet Heuvelink 1 , Jeanine Wiegel 1 1 Royal GD 2 Utrecht University
Titel: Value of AMR monitoring in veterinary pathogens and the importance of reliable and representative data.
Auteur: J. Wiegel; M. Augustijn
Link: https://www.wur.nl/en/vacancy/healthylivestockarmor-event-february-16-2023.htm
Titel: Monitoring of Antibiotic Resistance in Veterinary Pathogens by re-use of data? Validation of existing databases
Auteur: E.M. Broens, T. Derkman, M.A.M. van Dijk-de Reus, M.A. Gonggrijp, K. van den Heuvel-van den Broek, A. Heuvelink, N.E.M. Hopman, A.J. van Hout, J. Wiegel

Verslagen


Eindverslag

Het antibioticumgebruik in de veterinaire gezondheidszorg is de laatste jaren sterk afgenomen. Om dit gebruik verder te verfijnen, is het belangrijk om in de praktijk de juiste antibiotica in te zetten. Hierbij is inzicht in de antibioticumgevoeligheid van verschillende ziekmakende bacteriën bij dieren een essentieel hulpmiddel. Dit inzicht kan, als het betrouwbaar en representatief is, worden verwerkt in landelijke richtlijnen voor behandelingen. Deze zogenaamde ‘Formularia’ ondersteunen de praktijkdierenarts bij het maken van de juiste antibioticumkeuze. Royal GD en het Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum (VMDC) van de Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht, ontvangen jaarlijks duizenden monsters van zieke dieren voor onderzoek naar mogelijke ziekteverwekkers. Uit deze monsters worden regelmatig bacteriën gekweekt waarvan vervolgens de antibioticumgevoeligheid wordt bepaald. In dit project zijn de antibioticumgevoeligheidsresultaten van een aantal bacteriesoorten uit landbouwhuisdieren (varkens, vleeskalveren en kippen) en gezelschapsdieren (honden en katten) verzameld van 2016 tot en met 2020. Het doel was om deze resultaten nader te analyseren om zo betrouwbare en representatieve overzichten te maken van de landelijke antibioticumgevoeligheid van de verschillende ziekmakende bacteriën bij dieren. Uit de analyse blijkt dat er in veel gevallen voldoende gegevens aanwezig zijn om een behoorlijk representatief beeld van de antibioticumgevoeligheid te geven. Voor sommige diersoort/bacterie-combinaties is de aanbeveling om in de toekomst meer resultaten te verkrijgen om een representatiever en betrouwbaarder inzicht in die antibioticumgevoeligheid te krijgen. Er werden verschillende factoren gevonden die de betrouwbaarheid van de resultaten kunnen beïnvloeden. Denk aan leeftijdscategorie, herkomstbedrijf of het orgaan waaruit de bacterie was gekweekt. Het wordt aanbevolen om deze factoren mee te nemen bij het presenteren van de resultaten. Zo is bijvoorbeeld bekend dat de antibioticumgevoeligheid van bacteriën kan verschillen tussen leeftijdscategorieën in een diersoort of afhankelijk zijn van de plaats van de infectie (bv. urinewegen versus luchtwegen). In dergelijke gevallen heeft het de voorkeur om resultaten per leeftijdscategorie of per orgaansysteem weer te geven en niet op één grote stapel. Rekening houden met deze factoren in het weergeven van de antibioticumgevoeligheidsresultaten is van groot belang om tot een betrouwbaar beeld en advies voor de praktijk te komen. De samengevatte resultaten van dit project komen wereldwijd beschikbaar omdat deze resultaten ‘FAIR’ worden gemaakt. Dat betekent dat ze dusdanig worden bewerkt en opgeslagen dat ze makkelijk vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar zijn voor toekomstig onderzoek. Het gebruik van ‘FAIR’ binnen wetenschap en samenleving versnelt kennisontwikkeling en innovatie.
Royal GD en het Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum van de Universiteit Utrecht ontvangen jaarlijks duizenden monsters van zieke dieren. Als daaruit ziekmakende bacteriën gekweekt worden, wordt daarvan de antibioticumgevoeligheid bepaald. In dit project, dat in 2020 gestart is en anderhalf jaar loopt, worden deze resultaten verzameld en uitgebreid geanalyseerd. Het doel is om betrouwbare en representatieve overzichten op te leveren van de antibioticumgevoeligheid van verschillende bacteriën die dieren ziek kunnen maken. Dit helpt dierenartsen om gericht een antibioticum te kiezen. De titel van het project is ‘Monitoring of Antibiotic Resistance in Veterinary Pathogens by re-use of data?’ (‘Monitoring van antibioticaresistentie van veterinaire pathogenen door hergebruik van data?). Dit project is onderdeel van 8 projecten over antibioticaresistentie, die gesubsidieerd worden door ZonMw. Het bijzondere is dat onderzoekers gebruikmaken van bestaande data om deze meer FAIR te maken. Dit houdt in dat de bestaande data zo worden verbeterd dat deze makkelijk vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en te hergebruiken zijn voor toekomstig onderzoek. Het gebruik van FAIR-data binnen wetenschap en samenleving versnelt kennisontwikkeling en innovatie. Ook zijn de onderzoeken gericht op de aanpak van antibioticaresistentie vanuit een One health benadering. Op dit moment lopen de uitgebreide analyses van de antibioticumgevoeligheidsgegevens van gezelschapsdieren (E.coli, Pseudomonas aeruginosa en Staphylococcus sp.), varken (E. coli, Actinobacillus pleuropneumoniae en Streptococcus suis), pluimvee (E. coli) en kalveren (Salmonella spp.). Deze analyses worden rond november/december van dit jaar afgerond. Daarnaast heeft een eerste bijeenkomst met de adviescommissie plaatsgevonden: deze commissie bestaat uit belanghebbenden uit de dierhouderij, de diergeneeskunde en het Nederlands Referentie Laboratorium voor antibioticumresistentie in dieren. Deze adviescommissie levert feedback op de inhoud van het project en draagt bij aan de implementatie van het resultaat. Tot slot wordt, zoals hierboven aangegeven, gewerkt aan het FAIR maken van de gegevens.

Snel naar

  • Antibiotica
  • Antibioticaresistentie
  • FAIR-data
  • Resistentie

    • Kenmerken

    • Projectnummer:
      541003007
    • Looptijd: 100%
      2020
      2022
    • Gerelateerde programma's:
    • Gerelateerde subsidieronde:
      Tackling antibiotic resistance by reusing data and increasing FAIRness - UA
    • Projectleider en penvoerder:
      Drs. M. Augustijn
    • Verantwoordelijke organisatie:
      Gezondheidsdienst voor Dieren