Achtergrond afbeelding Achtergrond afbeelding darkmode

Prescription of Antibiotics in pRimary CAre; a focus on immigrant communities in Rotterdam (PARCA)

Het onjuist voorschrijven van antibiotica door Nederlandse huisartsen komt geregeld voor. Eerste generatie inwoners met een niet-westerse migratieachtergrond krijgen vaker antibiotica voorgeschreven dan inwoners zonder migratieachtergrond. Dit kan komen door culturele verschillen en andere zorggewoonten in verschillende landen. Taalproblemen, tegenstrijdige verwachtingen en miscommunicatie tussen de patiënt met een migratieachtergrond en de huisarts kunnen zorgen dat de huisarts druk voelt en antibiotica voorschrijft terwijl dat misschien niet nodig is.

Doel

Het doel van de PARCA-studie was om het onjuist voorschrijven van antibiotica door huisartsen aan patiënten met een migratieachtergrond te verminderen.

Aanpak

De PARCA-studie bestond uit drie onderdelen:

  1. Het opstellen van wijkprofielen in Rotterdam. Voor 14 gebieden in Rotterdam analyseerden de onderzoekers het aantal antibioticavoorschriften en bekeken ze wat de kenmerken van die gebieden zijn.
  2. Een kwalitatieve studie. Er zijn groepsdiscussies gehouden met mensen met en zonder een migratieachtergrond. De discussies gingen over hun kennis over antibiotica(resistentie), therapietrouw, en ervaringen met de huisarts. Ook zijn er diepte-interviews met huisartsen en apothekers gehouden. Deze gingen over de ervaren druk om antibiotica voor te schrijven en ervaren barrières voor terughoudend voorschrijfgedrag.
  3. Een op maat gemaakte interventie voor huisartsen en patiënten met een migratieachtergrond, gericht op vermindering van het aantal onjuist voorgeschreven antibiotica. Deze is geëvalueerd in een gecontroleerde voor-na studie.

Samenwerkingspartners

Het Erasmus MC, de GGD Rotterdam-Rijnmond en Pharos voerden dit onderzoek samen uit.

Resultaten

Er zijn 3 Rotterdamse gebieden waar het aantal antibioticavoorschriften hoog was. In deze gebieden hebben de meeste inwoners een migratieachtergrond. Ook hebben inwoners hier gemiddeld een lagere sociaal economische status (SES) en een lager inkomen dan in de andere gebieden.

Uit de diepte-interviews blijkt dat huisartsen vaak lastige situaties ervaren bij het voorschrijven van antibiotica aan patiënten met een migratieachtergrond. Dit komt door de beperkte tijd tijdens een consult, taalbarrières en een gebrek aan informatiemateriaal in verschillende talen. Hierdoor schrijven huisartsen soms onnodig antibiotica voor.

Deelnemers van de groepsdiscussies waren terughoudend met het gebruik van antibiotica. Binnen de groepen waren de verschillen wat betreft houding, ervaring en kennis over antibiotica groter dan de verschillen tussen de groepen.

De onderzoekers ontwikkelden meerdere interventieonderdelen: een communicatietraining en een e-learning voor huisartsen, en begrijpelijk patiëntmateriaal in meerdere talen. Hierdoor verbeterden de kennis en vaardigheden van huisartsen op het gebied van effectief en cultuursensitief communiceren. Maar er was geen direct effect op het antibioticavoorschrijfgedrag. 

Continue aandacht voor communicatievaardigheden is van belang. Net als het faciliteren van goede vertaalmogelijkheden tijdens het consult.

Beperkingen

De volgende beperkingen hadden mogelijk invloed op de resultaten van dit onderzoek:

  • De onderzoekers konden de deelnemende huisartsen niet willekeurig toewijzen aan de interventie- en de controlegroep. 
  • Ze konden geen data verzamelen over het aantal ingeschreven patiënten per huisarts.
  • Er waren geen data beschikbaar over relevante patiëntkenmerken.
  • Het antibioticavoorschrijfgedrag van huisartsen werd beïnvloed door de COVID-19 pandemie. Huisartsen zijn tijdens en na de pandemie significant minder antibiotica gaan voorschrijven.

Producten

Titel: Communication training for general practitioners aimed at improving antibiotic prescribing: a controlled before-after study in multicultural Dutch cities
Auteur: Dominique L. A. Lescure Özcan Erdem Daan Nieboer Natascha Huijser van Reenen Aimée M. L. Tjon-A-Tsien Wilbert van Oorschot Rob Brouwer Margreet C. Vos Alike W. van der Velden Jan Hendrik Richardus Hélène A. C. M. Voeten
Magazine: Frontiers in Medicine
Titel: Perspectives of Immigrants and Native Dutch on Antibiotic Use: A Qualitative Study
Auteur: Dominique L. A. Lescure , Alike W. van der Velden, Natascha Huijser van Reenen, Jan Hendrik Richardus and Helene A. C. M. Voeten
Magazine: Antibiotics
Titel: Providing antibiotics to immigrants: a qualitative study of general practitioners’ and pharmacists’ experiences
Auteur: Dominique L. A. Lescure Wilbert van Oorschot Rob Brouwer, Janneke van der Velden Aimée M. L. Tjon-A-Tsien Iris V. Bonnema Theo J. M. Verheij Jan Hendrik Richardus and Hélène A. C. M. Voeten
Magazine: BMC Primary Care
Titel: Perspectives of immigrants and native Dutch on antibiotic use: a qualitative study
Auteur: Lescure DLA, van der Velden AW, Huijser van Reenen N, Richardus JH, Voeten HACM
Magazine: Antibiotics van MDPI
Begin- en eindpagina: 1-16
Titel: Reducing antibiotic prescribing by enhancing communication of general practitioners with their immigrant patients: protocol for a randomised controlled trial (PARCA study)
Auteur: Lescure DLA, Nieboer D, van Oorschot W, Brouwer R, van der Velden J, Huijser van Reenen N, Verheij T, Tjon-A-Tsien AML, Erdem O, Vos MC, van der Velden A, Richardus JH, Voeten HACM
Magazine: BMJ Open
Begin- en eindpagina: 1-7
Titel: Reducing antibiotic prescribing by enhancing communication of general practitioners with their immigrant patients: protocol for a randomised controlled trial (PARCA study)
Auteur: Dominique Lescure, Janneke van der Velden, Daan Nieboer, Wilbert van Oorschot, Rob Brouwer, Natascha Huijser van Reenen, Aimée Tjon-A- Tsien, Özcan Erdem, Margreet Vos, Alike van der Velden , Jan Hendrik Richardus Hélène Voeten
Magazine: BMJ Open
Titel: Providing antibiotics to immigrants: a qualitative study of general practitioners' and pharmacists' experiences
Auteur: Lescure DLA, van Oorschot W, Brouwer R, van der Velden J, Tjon-A-Tsien AML, Bonnema IV, Verheij TJM, Richardus JH, Voeten HACM
Magazine: BMC Family Practice
Begin- en eindpagina: 1-9
Titel: Elearning en live training 'Cultuursensitief communiceren met migranten, met focus op antibiotica'
Link: https://www.zonmw.nl
Titel: Informatie voor patiënten over antibiotica
Link: https://www.pharos.nl/informatie-voor-patienten-over-antibiotica/
Titel: Informatieteksten en animatiefilmpje voor patiënten in meerdere talen.
Link: https://www.pharos.nl/informatie-voor-patienten-over-antibiotica/
Titel: Cultuursensitief communiceren met migranten, met focus op antibiotica
Link: https://pharosleerplatform.nl/
Titel: Waarom krijg ik wel of geen antibiotica?
Link: https://www.thuisarts.nl/antibiotica/waarom-krijg-ik-wel-of-geen-antibiotica

Snel naar

Kenmerken

  • Projectnummer:
    541002001
  • Looptijd: 100%
    Looptijd: 100 %
    2018
    2023
  • Gerelateerde programma's:
  • Gerelateerde subsidieronde:
  • Projectleider en penvoerder:
    prof. dr. J.H. Richardus
  • Verantwoordelijke organisatie:
    Erasmus Medisch Centrum